ใครรู้รอด ทะเบียนบ้านคืออะไร สำคัญแค่ไหน ทำไมเจ้าของบ้านต้องเข้าใจ

ทะเบียนบ้านเป็นเอกสารสำคัญที่ทุกบ้านต้องมี ไม่ว่าจะเป็น บ้านเดี่ยว บ้านแฝด ทาวน์โฮม หรือคอนโด โดยเฉพาะผู้ที่ต้องการขายบ้าน หรือทำธุรกิจเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ บทความนี้น้องน่าอยู่ได้รวบรวมความหมายของทะเบียนบ้านคืออะไร สำคัญยังไงเกี่ยวกับการขายที่อยู่อาศัย มีกี่ประเภท มีข้อมูลอะไรบ้างในสำเนาทะเบียนประจำบ้าน วิธีการเช็คชื่อนามสกุลทะเบียนบ้านออนไลน์ และหากมีบ้านหลายหลังมีจะวิธีบริหารจัดการยังไง หากพร้อมแล้วไปกันเลยครับ

ทะเบียนบ้านคืออะไร มีกี่ประเภท สำคัญยังไง

ตามความหมายของพระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534 ทะเบียนบ้าน คือ ทะเบียนประจำบ้านแต่ละบ้านซึ่งแสดงเลขประจำบ้าน และรายการของคนทั้งหมดผู้อยู่ในบ้าน ซึ่งเจ้าของบ้านต้องแจ้งขอทะเบียนประจำบ้านภายใน 15 วันหลังจากสร้างบ้านหรือสิ่งปลูกสร้างสำหรับใช้เป็นที่อยู่อาศัยเสร็จ หากไม่ทำตามกำหนดจะมีโทษปรับไม่เกิน 1,000 บาท นอกจากนี้เจ้าบ้านต้องดูแลเรื่องสำเนาทะเบียนประจำบ้านได้แก่ แจ้งเกิด, แจ้งย้ายเข้า/ย้ายออก, และเรื่องอื่นๆ ตามที่กฎหมายกำหนด

ทะเบียนบ้านมีกี่ประเภท อะไรบ้าง

หากดูที่หน้าเล่มสำเนาทะเบียนประจำบ้านจะพบตัวอักษรเขียนว่า “ท.ร.14” ซึ่งเป็นประเภทสำเนาทะเบียนประจำบ้านที่เราคุ้นเคย แต่ในความเป็นจริงสำเนาทะเบียนประจำบ้านมีทั้งหมด 5 ประเภทได้แก่

  1. ท.ร.14: เล่มสีน้ำเงิน เป็นสำเนาทะเบียนประจำบ้านสำหรับผู้ที่มีสัญชาติไทย และคนต่างด้าวที่มีเอกสารประจำตัวถูกต้องตามกฎหมาย
  2. ท.ร.13: เล่มสีเหลือง เป็นเอกสารที่ใช้แสดงรายการที่อยู่อาศัยชั่วคราวของคนต่างด้าวที่เข้าเมืองถูกต้องตามกฎหมายแต่อาศัยอยู่ชั่วคราว หรือเข้าเมืองแบบไม่ถูกกฎหมาย
  3. สำเนาทะเบียนประจำบ้านชั่วคราว: เป็นสำเนาทะเบียนประจำบ้านที่ออกให้กับสิ่งปลูกสร้างเพื่ออยู่อาศัยในที่สาธารณะ หรือโดยบุกรุกป่าสงวน หรือมิได้รับอนุญาตตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมการก่อสร้างอาคาร หรือตามกฎหมายอื่นๆ แต่มีสิทธิ์ใช้ได้เหมือนกับทะเบียนประจำบ้าน ท.ร.14
  4. ทะเบียนบ้านกลาง: ใช้สำหรับบุคคลที่ไม่ได้มีชื่อในสำเนาทะเบียนประจำบ้านทั่วไป
  5. สำเนาทะเบียนประจำบ้านชั่วคราวของสำนักทะเบียน: เป็นสำเนาทะเบียนประจำบ้านสำหรับบุคคลที่ย้ายออกจากสำเนาทะเบียนประจำบ้านเดิมและอยู่ระหว่างรอย้ายเข้าไปยังที่อยู่ใหม่

ความสำคัญของทะเบียนบ้าน

สำหรับสำเนาทะเบียนประจำบ้านนอกจากมีความสำคัญทางกฎหมายในการทำหน้าที่ระบุข้อมูลของที่อยู่อาศัย ที่เป็นตัวอาคารและรายชื่อผู้ที่อยู่อาศัยแล้ว ในด้านอสังหาริมทรัพย์สำเนาทะเบียนประจำบ้านจะช่วยคุณประหยัดค่าใช้จ่ายในเรื่องภาษีต่างๆ เช่น ภาษีธุรกิจเฉพาะหากขายบ้านที่ถือครองไม่ถึง 5 ปีและไม่มีชื่อในสำเนาทะเบียนประจำบ้านหลังที่จะขายต้องเสียภาษีธุรกิจเฉพาะ 3.3% ของราคาขายหรือราคาประเมิน หากเป็นเจ้าของโฉนดและไม่มีชื่อในสำเนาทะเบียนประจำบ้านจะได้รับการยกเว้นภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง

ข้อมูลในทะเบียนบ้านมีอะไรบ้าง

สำหรับทะเบียนบ้านที่ต้องออกโดยนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอ หรือนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนท้องถิ่น โดยภายในสำเนาทะเบียนประจำบ้านมีข้อมูลดังต่อไปนี้

ข้อมูลบ้าน

ข้อมูลบ้านที่อยู่ในสำเนาทะเบียนประจำบ้านจะมีรายการเกี่ยวกับบ้าน ได้แก่

  • เลขรหัสประจำบ้าน: เลข 11 หลักซึ่งรหัสเหล่านี้จะเปลี่ยนไปตามจังหวัด อำเภอ และลำดับของบ้านในพื้นที่ของสำนักทะเบียน
  • สำนักทะเบียน: ชื่อสำนักทะเบียนที่เป็นผู้ออกสำเนาทะเบียนประจำบ้าน
  • รายการที่อยู่: เป็นรายละเอียดที่อยู่ของบ้านที่สามารถส่งเอกสารหรือพัสดุทั่วไปได
  • ชื่อหมู่บ้านหรือชื่อบ้าน: ชื่อหมู่บ้านของที่อยู่อาศัย
  • ประเภทบ้านหรือลักษณะบ้าน: ระบุประเภทบ้าน เช่น บ้าน ตึกแถว หรืออาคารชุด
  • วันเดือนปีที่กำหนดบ้านเลขที่: วันเดือนปีที่ทางนายทะเบียนได้กำหนดเลขที่บ้านขึ้น

ข้อมูลบุคคล

เป็นข้อมูลเกี่ยวกับบุคคลที่มีรายชื่ออยู่ในสำเนาทะเบียนประจำบ้าน ซึ่งมีสถานะเป็นเจ้าบ้าน หรือผู้อยู่อาศัย และข้อมูลทั่วไป ได้แก่ ชื่อ-สกุล เลขที่ประจำตัวประชาชน ชื่อบิดามารดา สถานะภาพ วันเดือนปีเกิด สัญชาติ และประวัติการย้ายที่อยู่

วิธีเช็คชื่อนามสกุลทะเบียนบ้านออนไลน์

ตั้งแต่วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2565 ได้มีราชกิจจานุเบกษา เรื่อง กำหนดการปฏิบัติงานการ "ทะเบียนบ้าน" ด้วยระบบดิจิทัล ให้สำนักทะเบียนกลางมีการบริการงานทะเบียนด้วยระบบดิจิทัล ซึ่งระบบนี้จะใช้ตรวจสอบข้อมูลส่วนบุคคลเช็คชื่อนามสกุลทะเบียนบ้านออนไลน์ และการบริการของภาครัฐ เช่น การจองคิวรับบริการงานทะเบียนล่วงหน้า การแจ้งย้ายที่อยู่ รวมไปถึงการให้บริการงานทะเบียนราษฎรประเภทอื่นๆ

เพื่อนๆ สามารถเช็คชื่อนามสกุลทะเบียนบ้านออนไลน์ผ่านแอปพลิเคชัน ThaiID แค่ลงทะเบียนและยืนยันตัวตนให้เรียบร้อยก็สามารถเช็กข้อมูลเอกสารทางราชการต่าง ๆ เช่น บัตรประจำตัวประชาชน สำเนาทะเบียนประจำบ้าน สูจิบัตร ทะเบียนสมรส และทะเบียนหย่า ทั้งนี้ยังสามารถแจ้งย้ายที่อยู่ การรองรับเอกสารเกี่ยวกับทะเบียนราษฎรได้อีกด้วย

หากมีบ้านหลายหลังควรบริหารจัดข้อมูลในทะเบียนบ้านยังไง

ในทางกฎหมายแล้วจำเป็นต้องมีชื่ออยู่ในสำเนาทะเบียนประจำบ้านเพียงฉบับเดียวเท่านั้น สำหรับนักลงทุนอสังหาริมทรัพย์ที่มีบ้านหรือคอนโดหลายหลังนิยมนำชื่อญาติ พ่อแม่ หรือพี่น้อง มาใส่ไว้ในทะเบียน ถ้าไม่มีก็สามารถปล่อยให้รายชื่อในสำเนาทะเบียนประจำบ้านว่างได้ แต่ต้องถือครองบ้านหรือคอนโดเกินกว่า 5 ปีจึงจะสามารถขายบ้าน-คอนโดได้โดยที่ไม่เสียภาษีธุรกิจเฉพาะ

บทสรุป

เป็นอย่างไรบ้างครับกับความรู้เรื่องทะเบียนบ้านคืออะไร สำคัญแค่ไหนที่เจ้าของบ้านต้องรู้รวมไปถึงวิธีเช็คชื่อนามสกุลทะเบียนบ้านออนไลน์ หวังว่าจะเป็นประโยชน์กับผู้ที่กำลังมองหาบ้าน หรือวางแผนขายบ้านไม่มากก็น้อยนะครับ

สำหรับใครที่กำลังมองหาซื้อบ้านเดี่ยว ทาวน์โฮมและคอนโดอยู่ สามารถเข้ามาเลือกชมบ้านขอนแก่น ทาวน์โฮม ขอนแก่นและคอนโดขอนแก่นได้ที่เว็บไซต์น่าอยู่ และยังมีสาระน่ารู้ต่าง ๆ เกี่ยวกับบ้านที่น่าสนใจมาให้ทุกคนได้อ่านกันอีกด้วยครับ

บทความแนะนำ

- ทะเบียนบ้านหาย ชำรุด ทำยังไงดี ที่นี่มีคำตอบ

- ภาษีอสังหาต้องรู้ก่อนซื้อขายลงทุน พร้อมเทคนิคลดหย่อนภาษี

- ค่าใช้จ่ายและเอกสารที่ควรเตรียมให้พร้อม ก่อนไปโอนกรรมสิทธิ์ รู้ไว้จะได้ไม่พลาด!!

ติดตาม "ขอนแก่นน่าอยู่" เพื่อไปหาบ้านมือ 1, หาคอนโด, บ้านมือ 2, ที่ดินและหาเช่า/ กดหอพักทั่วเมืองขอนแก่นได้ที่สามารถพบได้ที่นี่