รู้ก่อนสาย! เช็กด่วน สัญญาณ 'บ้านทรุด' เกิดจากอะไร พร้อมวิธีแก้ไข

เชื่อว่าทุกคนที่อาศัยอยู่ในบ้านที่เราชอบ หรือที่ที่เป็นเซฟโซนของเรา คงไม่อยากเจอปัญหาบ้านทรุดกันหรอกใช่ไหมครับ “บ้านทรุด” ถือเป็นปัญหาใหญ่ที่หลายคนชอบมองข้าม แต่จริง ๆ แล้วอาจเป็นสัญญาณเตือนความเสียหายที่กำลังจะเกิดขึ้นกับบ้านของเราก็ได้นะ บางคนเห็นรอยร้าวของบ้านนิดเดียวแล้วคิดว่า “เอ๊ะ! คงไม่เป็นอะไรหรอก” แต่รู้ไหมครับว่ารอยเล็ก ๆ พวกนั้นอาจบอกได้ว่าฐานบ้านกำลังเคลื่อนตัวอยู่ก็ได้

ดังนั้นวันนี้น้องน่าอยู่ จะพาทุกคนไปดูกันว่าบ้านทรุดคืออะไร เกิดจากอะไร แล้วบ้านทรุดแก้ยังไง แบบเข้าใจง่าย พร้อมคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญที่ช่วยให้เจ้าของบ้านวางแผนซ่อมได้อย่างถูกวิธีครับ

บ้านทรุด คืออะไร

“บ้านทรุด” คือภาวะที่โครงสร้างของบ้านเกิดการเคลื่อนตัวในแนวดิ่งลงจากตำแหน่งเดิม โดยชอบเกิดจากการทรุดตัวของดินใต้ฐานรากหรือเสาเข็ม ซึ่งส่งผลให้พื้น ผนัง หรือโครงสร้างของบ้านไม่สมดุล เกิดรอยร้าวหรืออาจทำให้บ้านเอียงได้เลย

โดยทั่วไป บ้านทุกหลังจะมีการทรุดเล็กน้อยตามธรรมชาติอยู่แล้ว แต่ถ้าทรุดไม่เท่ากันในแต่ละจุด เช่น มุมใดมุมหนึ่งของบ้านยุบตัวมากกว่ามุมอื่น แบบนี้แหละคือ “บ้านทรุดไม่เท่ากัน” ซึ่งต้องรีบหาสาเหตุและแก้ไขก่อนจะเกิดความเสียหายกับโครงสร้างใหญ่

สาเหตุบ้านทรุด เกิดจากอะไร

ปัญหาบ้านทรุดเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อยกับหลาย ๆ บ้าน ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดก็มีหลายปัจจัย ทั้งจากปัจจัยธรรมชาติและการก่อสร้างที่ผิดวิธี ซึ่งเราสามารถแยกได้เป็น 4 สาเหตุหลัก ๆ ดังนี้ครับ

1. สภาพพื้นดิน

สภาพของดิน เป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการทรุดของบ้านมากที่สุด ถ้าสร้างบ้านบนพื้นที่ดินอ่อน ดินถมใหม่ หรือดินริมคลอง ดินอาจยุบตัวได้ง่ายมาก โดยเฉพาะในช่วงหน้าฝนที่น้ำจะซึมลงใต้ดินทำให้ดินอุ้มน้ำและยุบตัวเร็ว จากข้อมูลของ Global House ระบุว่า การถมดินไม่แน่นหรือลดระยะเวลาการพักดิน เป็นสาเหตุที่ชอบเจอบ่อยในบ้านทรุดช่วง 1-3 ปีแรกหลังสร้างเสร็จ

2. เสาเข็ม

“เสาเข็ม” คือหัวใจหลักของบ้าน ถ้าเสาเข็มตื้นเกินไป หรือตอนฝังลงดินไม่ได้ฝังถึงชั้นดินแข็ง ก็อาจรับน้ำหนักบ้านได้ไม่ดีพอ จนเกิดการทรุดตัวในบางจุดได้ง่าย นอกจากนี้การใช้เสาเข็มสั้นเกินไปในพื้นที่ดินอ่อน เช่น ภาคกลางหรือพื้นที่ใกล้แม่น้ำ ก็เสี่ยงทำให้บ้านทรุดได้เร็วกว่าปกติ

3. น้ำหนักบ้าน

น้ำหนักของบ้านเองก็มีส่วนสำคัญที่ทำให้เกิดอาการทรุดตัว โดยเฉพาะบ้านที่ต่อเติมเพิ่มในภายหลัง เช่น ต่อหลังคาจอดรถหรือทำครัวหลังบ้าน ถ้าไม่ได้คำนวณน้ำหนักร่วมกับโครงสร้างเดิม บ้านส่วนที่ต่อเติมทีหลังอาจทรุดเร็วกว่าส่วนอื่น และเป็นเหตุให้บ้านทรุดไม่เท่ากัน

4. น้ำท่วม/น้ำขัง

น้ำท่วมและน้ำขังรอบบ้านเป็นอีกสาเหตุที่ไม่ควรมองข้าม เพราะน้ำจะกัดเซาะดินใต้ฐานรากเรื่อย ๆ ทำให้ดินอ่อนตัวและยุบตัวได้ง่าย และถ้าปล่อยนานไปเรื่อย ๆ โครงสร้างบ้านอาจเอียงหรือแตกร้าวได้

สัญญาณเตือนบ้านทรุด มีอะไรบ้าง

บ้านที่เริ่มทรุดตัว ส่วนใหญ่จะมีสัญญาณเตือนให้เห็นตั้งแต่เนิ่น ๆ เพียงแค่หลายคนอาจยังไม่สังเกต เพราะคิดว่าเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่จริง ๆ แล้วสิ่งเหล่านี้แหละที่เป็นสัญญาณหลักที่กำลังบอกให้ซ่อมด่วน และเราสามารถสังเกตจากอะไรได้บ้าง ไปดูพร้อมกันเลยครับ

1. บ้านเกิดรอยร้าว

ถ้าเห็นว่าผนังบ้านเริ่มมีรอยร้าวเฉียงจากขอบประตูหรือหน้าต่างขึ้นไปบนเพดาน แสดงว่าอาจจะเกิดการทรุดตัวของโครงสร้างบ้าน โดยเฉพาะรอยร้าวที่ลึกจนเห็นเหล็กเสริม ควรรีบเรียกช่างที่เชี่ยวชาญเข้ามาตรวจสอบทันที

2. ประตูตกร่อง หน้าต่างปิดไม่ได้

ถ้าเกิดอยู่ ๆ ประตูหรือหน้าต่างเริ่มปิดยากกว่าปกติ เกิดอาการฝืดหรือเบี้ยว นั่นเป็นอีกหนึ่งสัญญาณของบ้านทรุด เพราะเมื่อโครงสร้างบ้านเอียง ขอบวงกบก็จะเคลื่อนตัวหรือตก ซึ่งทำให้บานเปิดปิดไม่พอดีกัน

3. พื้นดินรอบบ้านยุบ

สัญญาณเตือนที่ต้องคอยสังเกตคือ บริเวณพื้นบ้านหรือทางเดิน ถ้าเห็นว่าพื้นยุบต่ำกว่าระดับเดิม แสดงว่าดินใต้ฐานรากอาจจะเริ่มยุบตัวลงแล้ว โดยเฉพาะบริเวณที่ต่อเติมเพิ่ม

วิธีแก้ปัญหาบ้านทรุด มีอะไรบ้าง

การแก้ปัญหา บ้านทรุด ควรเริ่มจากการตรวจสอบสาเหตุหลัก ๆ ก่อนเสมอ จากนั้นค่อยเลือกวิธีซ่อมที่เหมาะสมกับระดับความเสียหาย เช่น

• ถ้าสังเกตว่าเกิดบ้านทรุดเล็กน้อยไม่เกิน 5 ซม. สามารถอัดดินหรือยกพื้นบางส่วนได้
• แต่ถ้าทรุดหนัก ควรจะอัดน้ำปูนซีเมนต์ (Jet Grouting) เพื่อเสริมฐานราก หรือเสาเข็มไมโครไพล์ สำหรับยกบ้านให้กลับมาระดับเดิม

บทสรุป บ้านทรุดแก้ยังไงดี

ปัญหา “บ้านทรุด” ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะกับบ้านเก่าเท่านั้น แต่สามารถเกิดได้กับบ้านที่เพิ่งสร้างใหม่ได้เหมือนกัน ถ้าขั้นตอนการเตรียมดินหรือวางเสาเข็มไม่ถูกต้อง การสังเกตสัญญาณเตือนไว้แต่เนิ่น ๆ และรีบแก้ไขก็จะช่วยให้ประหยัดทั้งเวลาและงบประมาณในการซ่อมในระยะยาว

ถ้าใครกำลังวางแผนที่จะสร้างบ้านใหม่และอยากได้บ้านที่มั่นคง ปลอดภัยตั้งแต่ฐานราก แนะนำให้ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญหรือบริษัทรับสร้างบ้านที่ไว้ใจได้ เช่น รับสร้างบ้านอุบล ที่มีทีมวิศวกรคอยให้คำแนะนำตั้งแต่ขั้นตอนวางเสาเข็มไปจนถึงตรวจสอบโครงสร้างหลังทำบ้านเสร็จ

สำหรับใครที่อยากได้ไอเดียแบบบ้านอื่น ๆ เช่นบ้านมินิมอล, บ้านสไตล์โมเดิร์น, บ้านสไตล์ลอฟท์ และแบบบ้านนอร์ดิก สามารถเข้ามาเลือกชมได้ที่เว็บไซต์น่าอยู่ นอกจากนี้ยังมีสาระน่ารู้ต่าง ๆ เกี่ยวกับบ้านที่น่าสนใจมาให้ทุกคนได้ติดตามกันอีกด้วยนะครับ

คำถามที่พบบ่อย

ก่อนตัดสินใจซ่อมบ้านหรือสร้างบ้านใหม่ หลายคนอาจยังมีคำถามคาใจเกี่ยวกับปัญหา “บ้านทรุด” ว่าควรเริ่มต้นยังไงดี หรือจะต้องใช้งบเท่าไหร่ เราเลยรวบรวมคำถามพร้อมคำตอบที่น่าเป็นประโยชน์มาให้ทุกคนแล้วครับ

1. บ้านทรุดต้องซ่อมอย่างไร ใช้งบประมาณเท่าไร

Answer: ถ้ากรณีทรุดไม่มากสามารถอัดดินหรือฉีดปูนใต้ฐานรากได้ แต่ถ้าทรุดเยอะไปแล้ว ควรใช้เสาเข็มไมโครไพล์หรือเสริมฐานรากใหม่ ซึ่งราคาก็อาจเริ่มต้นที่ประมาณ 5,000 - 15,000 บาท/ตร.ม. ขึ้นอยู่กับระดับความเสียหายและขนาดพื้นที่บริเวณที่ซ่อมแซม

2. แผ่นดินทรุดเกิดจากอะไร

Answer: สาเหตุของแผ่นดินทรุดเกิดจากการยุบตัวใต้ผิวดินในแต่ละชั้น ซึ่งอาจมาจากการสูบน้ำบาดาล การก่อสร้างในพื้นที่ดินอ่อน หรือแรงสั่นสะเทือนจากเครื่องจักรหนัก

3. ควรถมดินก่อนสร้างบ้านกี่เดือน

Answer: หลังถมดิน ควรพักดินไว้อย่างน้อย 6 เดือน หรือ 1 ปี เพื่อให้ดินเซตตัวแน่นก่อนเริ่มก่อสร้าง ถ้าเร่งสร้างเร็วเกินไป ดินจะยุบตัวเมื่อต้องรับน้ำหนักบ้าน ทำให้บ้านทรุดได้ง่าย