การสร้างบ้าน คือ การลงทุนครั้งใหญ่ในชีวิต และทุกขั้นตอนต้องอาศัยความรอบคอบ โดยเฉพาะขั้นตอนการร่างแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน ที่ถือเป็นเอกสารสำคัญในการคุ้มรองสิทธิ์ของเจ้าของบ้านและผู้รับเหมา หากสัญญานั้นขาดความชัดเจน ไม่เป็นธรรม อาจทำให้คู่สัญญาเปลี่ยนเป็นคู่กรณีได้เหมือนที่เราเห็นในข่าวบ่อยๆ
เพื่อช่วยให้เจ้าของบ้านมั่นใจมากขึ้น บทความนี้ได้รวบรวมข้อควรรู้ก่อนเซ็นสัญญา สอนวิธีอ่านแบบ สัญญาจ้างก่อสร้างเบื้องต้น เพื่อใช้เช็กว่าสัญญานั้นเป็นธรรมกับทั้งสองฝ่าย ลดความเสี่ยงที่จะเกิดปัญหาในอนาคต พร้อมแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้านให้ดาวน์โหลดฟรี!
แบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้านคืออะไร?

แบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน คือ แบบร่างเอกสารสำหรับใช้เป็นสัญญารับเหมา ก่อสร้างทั่วไป หรือที่หลายคนมักค้นหาในรูปแบบ “ตัวอย่างสัญญาจ้างก่อสร้าง” ซึ่งในเอกสารจะระบุข้อตกลงระหว่าง เจ้าของบ้าน (ผู้ว่าจ้าง) และ ผู้รับเหมาก่อสร้าง (ผู้รับจ้าง) อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร เพื่อกำหนดรายละเอียดงานก่อสร้าง เงื่อนไขการชำระเงิน ระยะเวลาในการทำงาน รวมถึงสิทธิและหน้าที่ของทั้งสองฝ่าย
จุดประสงค์หลักของแบบสัญญารับเหมาก่อสร้าง คือ การสร้างความชัดเจนและความยุติธรรม ป้องกันไม่ให้เกิดความเข้าใจผิด หรือการเอาเปรียบกันระหว่างคู่สัญญาในภายหลัง และสัญญานี้สามารถใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงทางกฎหมายได้
การตกลงด้วยวาจาแม้จะทำได้ แต่ก็เต็มไปด้วยความเสี่ยง เพราะหากงานก่อสร้างบ้านไม่เสร็จตามกำหนด มีการเรียกเก็บค่าใช้จ่ายเกินจริง หรือผู้รับเหมาทิ้งงานกลางทาง เจ้าของบ้านจะไม่มีหลักฐานเพื่อฟ้องร้องเอาผิดผู้รับเหมาได้ ดังนั้นการร่างแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้านให้ชัดเจนครอบคลุมหน้าที่ และเงื่อนไขที่ผู้รับเหมาและเจ้าของบ้านต้องรับผิดชอบ จะช่วยลดปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นหลังเซ็นสัญญา และช่วยให้ต่างฝ่ายต่างรู้สึกปลอดภัย และมีความน่าเชื่อถือกว่าการทำสัญญาใจกัน
ข้อควรรู้ก่อนเซ็นสัญญาก่อสร้างบ้าน

การทำสัญญากับผู้รับเหมา คือ หัวใจสำคัญที่จะทำให้กรสร้างบ้านเป็นไปอย่างราบรื่น หลายคนอาจมองข้ามรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ จนทำให้เกิดปัญหาตามมาภายหลัง การทำความเข้าใจ ข้อควรรู้เกี่ยวกับใบสัญญารับเหมาก่อสร้าง และเงื่อนไขในเอกสารสัญญารับเหมาก่อสร้าง ให้ครบถ้วนตั้งแต่แรก จะช่วยป้องกันความเสี่ยงเรื่องงบประมาณ เวลา และคุณภาพของงานได้ ซึ่งข้อควรรู้ก่อนเซ็นสัญญาสร้างบ้านมีดังนี้
1. รายละเอียดโครงการก่อสร้าง
หนึ่งในประเด็นที่ควรระบุให้ชัดเจนที่สุดในใบสัญญาก่อสร้างบ้าน คือ รายละเอียดของโครงการก่อสร้าง ไม่ว่าจะเป็น
- แบบบ้านที่ใช้ (อ้างอิงจากแปลนที่ผ่านการอนุมัติ)
- ขนาดพื้นที่ใช้สอย
- วัสดุที่เลือกใช้ เช่น ประเภทของิฐ ปูน กระเบื้อง หรือวัสดุทดแทนอื่นๆ
การใส่รายละเอียดอย่างครบถ้วน จะช่วยลดข้อโต้แย้ง เช่น ผู้รับเหมาเปลี่ยนวัสดุเกรดต่ำมาใช้แทน หรือทำงานไม่ตรงตามแบบ หากสัญญามีการระบุไว้ชัดเจน เจ้าของบ้านสามารถยืนยันสิทธิ์ได้ทันที
2. ราคาค่าก่อสร้างและการชำระเงิน
ราคาค่าก่อสร้างเป็นเงื่อนไขสำคัญที่สุด เพราะเกี่ยวข้องกับงบประมาณโดยตรง แบบฟอร์ม สัญญาจ้างเหมาก่อสร้าง ควรระบุว่า ราคาก่อสร้างรวมทั้งหมดเท่าไหร่ และแบ่งการชำระเงินออกเป็นกี่งวด โดยปกติทั่วไปมักแบ่งเป็น
- งวดแรก: มัดจำก่อนเริ่มงาน
- งวดที่ 2 เป็นต้นไป: ชำระตามความคืบหน้าของงาน เช่น เมื่อเทพื้นแล้วเสร็จ, เมื่อขึ้นโครงหลังคาเสร็จ, ฯลฯ
- งวดสุดท้าย: ชำระเมื่อตรวจรับ และส่งมอบงานทั้งหมดเรียบร้อย
3. ระยะเวลาก่อสร้างและกำหนดส่งมอบงาน
ไทม์ไลน์การก่อสร้าง ควรถูกระบุอย่างชัดเจนในใบสัญญาก่อสร้าง เช่น เริ่มงานวันไหน คาดว่าจะแล้วเสร็จเมื่อไร และหากมีการล่าช้า จะต้องรับผิดชอบอย่างไร การกำหนดกรอบเวลาอย่างรัดกุม ช่วยให้ทั้งสองฝ่ายบริหารจัดการได้ดีขึ้น
และในหลายเอกสารสัญญาจ้างงานก่อสร้าง จะมีการระบุ “ค่าปรับ” หากผู้รับเหมาทำงานล่าช้า เช่น คิดค่าปรับเป็นจำนวนเงินต่อวัน หรือเปอร์เซ็นต์ต่อมูลค่างาน วิธีนี้จะช่วยควบคุมให้ผู้รับเหมาทำงานให้เสร็จตรงตามเวลา
4. เงื่อนไขการเปลี่ยนแปลงงานหรือวัสดุ
การก่อสร้างบ้านอาจมีการปรับเปลี่ยนแบบ หรือวัสดุระหว่างทาง เช่น เจ้าของบ้านต้องการเปลี่ยนเกรดกระเบื้อง หรือเพิ่มพื้นที่ใช้งาน เงื่อนไขเหล่านี้ควรเขียนไว้ในแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างให้ชัดว่า
- การเปลี่ยนแปลงใดๆ ระหว่างสัญญา ต้องทำเป็นลายลักษณ์อักษร
- ต้องมีการเซ็นยืนยันจากทั้งสองฝ่าย
- ต้องมีการปรับราคาให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลง
หากไม่มีการระบุ อาจทำให้เกิดข้อโต้แย้งเรื่องค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมหรือการส่งมอบงานล่าช้า
5. เงื่อนไขการเลิกสัญญาและการรับประกันงาน
เพื่อป้องกันปัญหาที่ไม่คาดคิด เช่น ผู้รับเหมาหยุดงานกลางทาง หรือเจ้าของบ้านไม่พอใจผลงานก่อสร้าง ควรกำหนด เงื่อนไขการยกเลิกสัญญา ไว้อย่างชัดเจนในแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน เช่น
- สิทธิในการยกเลิกสัญญาหากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไข
- การยกเลิกสัญญาพร้อมคืนเงิน หากผู้รับเหมาทิ้งงาาน
- การหักเงินค่าปรับหากฝ่ายใด ฝ่ายหนึ่งยกเลิกสัญญาโดยไม่มีเหตุผล
นอกจากนี้ยังควรระบุเรื่องการรับประกันงานก่อสร้าง เช่น รับประกันโครงสร้าง 5 ปี งานระบบไฟ-ประปา 1 ปี หรือวัสดุที่อยู่ในเงื่อนไขการรับประกันจากผู้ผลิต เพื่อให้เจ้าของบ้านมั่นใจว่างานที่จะได้รับมีคุณภาพ และมีบริการหลังการขาย
คู่มือการอ่านสัญญา สอนวิธีเช็คสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน เบื้องต้น

แม้จะมีแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้านอยู่แล้ว แต่สิ่งสำคัญคือเจ้าของบ้านต้องรู้คือวิธีอ่านและตรวจสอบสัญญาเบื้องต้น เพื่อให้มั่นใจว่าสัญญาเป็นธรรม ไม่เอื้อประโยชน์ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง และไม่ขัดต่อกฎหมาย คู่มือนี้จะช่วยให้คุณเช็กสัญญาได้ง่ายขึ้น และลดความเสี่ยงจากการถูกโกง
1. เช็กความน่าเชื่อถือของผู้รับเหมา ก่อนเซ็นสัญญา ควรตรวจสอบผู้รับเหมาให้ชัดเจน เช่น
- ตรวจสอบประวัติผลงานที่ผ่านมา
- สอบถามผู้ว่าจ้างเก่าหรือดูรีวิวผลงาน
- ตรวจสอบการจดทะเบียนธุรกิจหรือใบอนุญาต
2. เช็คชื่อผู้ลงนามในสัญญา เช่น
- ในการตรวจสอบผู้ลงนามในสัญญา หากผู้รับเหมาเป็นนิติบุคคล ผู้ลงนามต้องเป็นตัวแทนที่มีอำนาจของนิติบุคคลนั้นตามที่กำหนดในสัญญาเท่านั้น บุคคลอื่นไม่สามารถลงนามแทนได้
- หากมีการยกเลิกสัญญาเนื่องจากเจ้าบ้านต้องการเปลี่ยนรูปแบบและเพิ่มค่าก่อสร้าง แต่ชื่อของผู้เซ็นยินยอมสัญญายกเลิก ไม่ใช่ชื่อผู้รับเหมาที่ลงนามในสัญญาฉบับเดิม ซึ่งจะทำให้เกิดปัญหาในการยืนยันความรับผิดชอบตามเอกสารได้
3. เช็คบัญชีผู้รับเงิน ต้องโอนเงินเข้าบัญชีของนิติบุคคล หรือผู้มีอำนาจเท่านั้น หากผู้รับเหมาเป็นบริษัท การชำระเงินต้องโอนเข้าบัญชีบริษัทที่จดทะเบียนไว้ในเอกสารทางการเงิน หากเป็นบุคคลธรรมดาที่รับจ้าง ต้องโอนเข้าบัญชีของผู้ทำสัญญา หรือผู้มีอำนาจลงนามตามสํญญา
4. มีเอกสาร BOQ หรือ บัญชีแสดงปริมาณวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้าง และราคาที่กฎหมายระบุให้ อ้างอิงตาม ประกาศคณะกรรมการควบคุมสัญญาก่อสร้างอาคารพักอาศัย ข้อ 3 (3) ในสัญญา
5. เช็คการกำหนดค่าปรับ แม้ว่ากฎหมายจะไม่ได้กำหนดอัตราค่าปรับโดยตรง แต่โดยทั่วไปมักใช้ 1% ของค่าจ้างตามสัญญาต่อวัน เป็นมาตรฐานสำหรับค่าปรับ และในทางปฏิบัติศาลมักพิจารณาปรับลดผลรวมค่าปรับสูงสุดไม่เกิน 10% ของค่าจ้างตามสัญญา
6. กำหนดคุณสมบัติผู้ตรวจงานเกินความจำเป็น เช่น ในกรณีที่เจ้าบ้านต้องการมีผู้ดูแลตรวจงานตามงวดต่างๆ ผู้รับเหมาได้ระบุว่า เจ้าบ้านต้องจัดหาสถาปนิกหรือวิศวกรระดับสามัญเท่านั้นมาทำหน้าที่นี้ ทั้งที่กฎหมายอนุญาตให้สถาปนิกและวิศวกรระดับภาคีสามารถทำงานชนิดดังกล่าวได้ การกำหนดคุณสมบัติเช่นนี้จึงถือเป็นการสร้างภาระเกินควรต่อเจ้าบ้าน เนื่องจากค่าจ้างและการหาผู้มีคุณสมบัติตามที่กำหนดเป็นเรื่องยาก อาจทำให้เจ้าบ้านไม่สามารถจัดจ้างบุคคลมาปฏิบัติหน้าที่แทนได้ตามความเหมาะสม
7. ไม่มีการระบุวันส่งงานที่แน่นอน แม้สัญญาจะกำหนดจำนวนวันในการส่งมอบงาน แต่มีการเขียนกำหนดข้อยกเว้นที่สามารถขยายเวลา โดยผู้รับเหมาอ้างเหตุเล็กน้อย เช่น ฝนนตก ซึ่งไม่ใช่ภัยพิบัติ หรือ ภัยธรรมชาติ อาจทำให้สัญญานี้ขัดประกาศคณะกรรมการควบคุมสัญญาก่อสร้างอาคารพักอาศัย ข้อ 3 (6)
8. สิทธิการเลิกสัญญาเอื้อผู้รับเหมา เป็นสัญญาที่แทบไม่ได้ระบุความผิดของผู้รับเหมาที่ผู้ว่าจ้างจะสามารถนำมาใช้เป็นเหตุผลบอกเลิกสัญญาได้ กลับมีเพียงการกำหนดความผิดของผู้ว่าจ้าง เพื่อเปิดทางให้ผู้รับเหมาสามารถยกเลิกสัญญาได้
ดาวน์โหลดแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน

เพื่อช่วยเจ้าของบ้านป้องกันปัญหากับผู้รับเหมา การใช้แบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน ที่เป็นมาตรฐานถือเป็นสิ่งจำเป็น บทความนี้มีไฟล์แบบสัญญาจ้างก่อสร้างทั่วไปให้ดาวน์โหลดฟรี
- สัญญาก่อสร้างบ้าน word ดาวน์โหลด
- ตัวอย่างสัญญาก่อสร้างอาคาร word ดาวน์โหลด
- สัญญาจ้างก่อสร้าง word ดาวน์โหลด
บทสรุป
การตรวจสอบแบบฟอร์มสัญญารับเหมาก่อสร้างบ้าน ให้รอบคอบก่อนทำสัญญา และรู้เทคนิคในการอ่านสัญญาเบื้องต้น จะช่วยให้เจ้าของบ้านมั่นใจว่าสัญญาที่ได้ลงนามไปนั้นเป็นธรรม ครอบคลุมหน้าที่รับผิดชอบของทั้งสองฝ่าย ลดความเสี่ยงจากงานล่าช้า ลดปัญหาค่าใช้จ่ายสูงเกินจริง หรือข้อพิพาททางกฎหมายอื่นๆ ได้ ดังนั้นเช็คสัญญาให้ดีก่อนเซ็น เพื่อให้คุฯสร้างบ้านในฝันได้อย่างราบรื่น และหมดห่วงเรื่องการโดนเอาเปรียบจากผู้รับเหมา
สำหรับใครที่กำลังมองหา บ้านสไตล์โมเดิร์น,แบบบ้านนอร์ดิก, บ้านมินิมอล และบ้านสไตล์ลอฟท์อยู่ สามารถเข้ามาเลือกชมได้ที่เว็บไซต์น่าอยู่ นอกจากนี้ยังมีสาระน่ารู้ต่าง ๆ เกี่ยวกับบ้านที่น่าสนใจมาให้ทุกคนได้ติดตามกันอีกด้วยนะครับ
บทความแนะนำ
7 เหตุผลที่ควรเลือกสร้างบ้านกับบริษัทรับสร้างบ้าน
7 วิธีเลือกบริษัทรับสร้างบ้าน เลือกอย่างไรให้ได้บริษัทที่มีมาตรฐาน
7 ขั้นตอนที่ต้องรู้ อยากสร้างบ้านเองต้องทำยังไงบ้าง ?